waarom Een Vorkje Meeprikken eigenlijk bestaat
Vandaag ga ik niet te lang typen, maar ik houd het kort. Strekking van het verhaal: ik wil oud worden. Ik wil gezond en zonder rare gebreken oud worden. Maar het liefste nog: ik wil gezond oud worden op een leuke manier en met iedereen die ik lief heb daarbij. Wie niet, zou je zeggen? En nu vraag je je misschien af: Kan dat eigenlijk wel?
De oma van Patrick heeft een aantal dagen geleden de mooie leeftijd van 101 aangetikt. Ze woont nog thuis, kookt voor zichzelf, neemt iedere dag een borrel, toastje, chocolaatje, wijntje en een sigaret. Of dat daadwerkelijk hét ingrediëntenpakket is om 101 te worden, wil ik wel tegenspreken.
Er zijn een heleboel statistieken en ieder mens is anders. Je weet nooit wat je overkomt, maar één ding is zeker. Als je bepaalde dingen aanhoudt, verklein je de kans op bepaalde (dodelijke) ziektes in ieder geval flink. Laten we zeggen dat oma op veel vlakken buiten die statistieken valt 😉
Richtlijnen goede voeding om kans op ziekte te verkleinen
De Richtlijnen goede voeding vormen een belangrijke basis voor het voedingsbeleid van de overheid en voor de voedingsvoorlichting in ons land. De richtlijnen zijn opgesteld door de Gezondheidsraad en worden gevormd door recent wetenschappelijk onderzoek over de invloed van voeding op onze gezondheid.
Het meest recente advies is van 2015 en is gericht op het voorkomen van de top 10 van ziekten in Nederland, gemeten naar sterfte, verloren levensjaren en ziektelast:
- Coronaire hartziekten
- Beroerte
- Hartfalen
- Diabetes type 2
- Chronische obstructieve longziekten (COPD)
- Borstkanker
- Darmkanker
- Longkanker
- Dementie en cognitieve achteruitgang
- Depressie
Verder zijn systolische bloeddruk (bovendruk), het LDL-cholesterol en het lichaamsgewicht meegenomen, omdat dit risicofactoren zijn voor coronaire hartziekten, beroerte, hartfalen en diabetes type 2. De Richtlijnen goede voeding werken preventief voor bovenstaande aandoeningen.
Hieruit volgen o.a. de onderstaande adviezen:
- Eet volgens een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon
- Eet ten minste 15 g. ongezouten noten per dag
- Beperk de consumptie van rood vlees en met name bewerkt vlees
- Vervang geraffineerde graanproducten door volkorenproducten
- Beperk de inname van keukenzout tot maximaal 6 g. per dag
- Eet één keer per week vis, bij voorkeur vette vis
Als we ons focussen op de dingen die we beter wél kunnen eten, dan hoef je dus niet de nadruk te leggen op alles wat je niet meer ‘mag’ eten. Ga je voor meer plantaardige voeding en zorg je voor bonen, peulvruchten, volkoren rijst en noten op je bord, ben je sneller verzadigd en heb je helemaal geen trék meer in al die ultra-processed foods.
Verander eten naar voeden en je snapt wat ik bedoel
Met die Joppie-chips, pepernoten, oliebollen en colaatjes zul je je lijf niet voeden met vezels, vitamines en mineralen, maar krijg je vooral veel suiker, verzadigd vet en zout binnen. Dingen die, volgens de Gezondheidsraad, de kans op ziekte (en overlijden) vergroten. En dat willen we niet.
Mijn moeder heeft in de afgelopen 2 jaar een operatie i.v.m. darmkanker en een tumor op de lever ondergaan. Iedere dag krijgen 38 mensen de diagnose darmkanker en overlijden er 14 mensen aan deze ernstige ziekte. Daar wil je niet bij horen. En je wilt ook niet dat het iemand die naast je staat dit moet ondergaan. Of een vriend daarvan. Of een kennis daarvan. Want laten we eerlijk zijn: we kennen (helaas) allemaal wel iemand die zoiets vervelends moet doorstaan.
Een groot deel kán dus worden voorkomen met een gezonde leefstijl. Dat wil zeggen voldoende bewegen en voedzame maaltijden. Als je eten als voeden ziet, wordt het hopelijk meteen een heel stuk helderder wat ik hier probeer te zeggen. Wat kun je je lijf geven zodat het optimaal kan draaien? En kan blíjven draaien totdat je, zeg, 90 jaar bent?
Afgelopen weekend waren wij met de familie in Flevoland, lekker een weekend weg om goed nieuws van mijn moeder te vieren. Voor haar 60e verjaardag hebben wij haar een gids & wandeling in de Oostvaardersplassen cadeau gedaan. Toen wij daar zaterdag liepen en genoten van die prachtige Nederlandse natuur met alle vogels, herten en planten, zei ik tegen mijn moeder: “Nou, als ik dan 60 word, dan wil ik dit ook wel van jullie krijgen voor mijn verjaardag.” Dat vond ze een goed idee. We hebben dus minimaal nog 30 jaar samen; een mooi vooruitzicht 🙂
Meteen goed bezig voor de aarde en de volgende generatie
Wat een vreselijk mooi bijkomend voordeel is, is dat je meteen ook beter bezig bent voor het milieu. Ultra-processed foods worden, zoals je leest, heel erg bewerkt. En zijn veel stappen nodig om van een aardappel een zak chips te maken. Niet alleen qua uitstoot een belasting, maar ook de verpakking is bagger voor de aarde.
Onbewerkte (of minder bewerkte) voeding zoals aardappelen, groente, fruit, volkoren granen en noten bevatten dus meer gezonde voedingsstoffen. Daarnaast zijn zulke producten vaak minder verpakt (behalve dan gevalletje paprika in plastic in de supermarkt).
Zelf kun je dus ook op dit vlak een hoop doen, zonder extra moeite. Pak in plaats van een plastic zakje bij de groente afdeling, je eigen duurzame groente-zakje en neem daarin je wortels, rode kolen, kropsla, prei of snijbonen mee. Als je goed op let, weet je dat dit groentesoorten zijn uit het seizoen. Dit laatste betekent dat je dingen koopt die niet met vliegtuigen van andere werelddelen hoeven te komen. Op de groente-fruit-kalender van Milieu Centraal check je welke keuze een A en welke een E is.
Daarnaast kun je er dus voor kiezen wat vaker het vlees links te laten liggen en een vegetarische pot te koken. Moeilijk? Man, er is werkelijk zó veel lekkers te vinden. Online of in tijdschriften. Google op vegetarisch en je krijgt een lijst waarmee je tot je 90e gewoon iedere dag wat anders lekkers kunt eten. Is tofu nog wat te uitdagend? Check dan even hoe je het lekker bakt. Dan staat het zekersteweten 1 keer per week op je menu voortaan.
Mijn neef is 1,5 jaar oud en leert werkelijk de ene dag nog meer dan de andere. Ik heb altijd gezegd dat als hij een beetje fatsoenlijk kan roeren, hij bij mij kan komen helpen in de keuken 🙂 Ik zou hem graag het plezier van koken willen meegeven en laten zien dat je heel veel zelf kunt doen in een korte tijd en zonder gedoe. Maar dan is het natuurlijk ook belangrijk dat hij straks ook wel een beetje oké kan opgroeien. In een wereld die niet helemaal naar de gedver is bijvoorbeeld. En daar kunnen wij nu al wat aan doen.
En dan komen we onvermijdelijk uit op die vraag die we in het begin al stelden. Kan dat alles ook op een leuke manier? En daar wil ik volmondig “JA” op zeggen. Ik pas het dagelijks toe, kook met ongelofelijk veel plezier, maak echt lekker eten, heb niet veel extra werk en voel me fit en krachtig. Ik kan zeggen dat ik goed bezig ben met het verkleinen van de kans op ziektes en daar word ik ongelofelijk relaxt van.
Mijn bedrijf ‘Een Vorkje Meeprikken’ is met die reden opgezet. Ik laat je heel graag iedere dag weer zien hoe ook jij aan de slag kunt met ieniemienie stapjes die uiteindelijk zoveel impact hebben. Niet alleen op jouw lijf, jouw energielevel, maar ook op de aardbol en al het leven dat er (nu nog) is.
Heel praktisch: morgen giet ik al die info in een advies op maat tijdens de Workshop maaltijdplannen. Check snel de details (opgeven kan nog!). Daarnaast inspireer ik je op mijn Instagram en kun je met vragen altijd (ja echt altijd) bij me terecht.