Geen voedselverspilling: “Ieder voor zich moet weten dat het kan”

Afgelopen donderdag liep ik in de supermarkt en zag het weer. Is jou dat weleens opgevallen? Een random product in een heel verkeerd schap. Verkeerd terug gelegd? Nope, dat kan ik me niet voorstellen. Want hoe eindigt een zak met broodjes dan bij de wasmiddelen of een bak champignons dan bij de linzen en bulgur? Voedselverspilling die zeer onnodig is.

Maar het is een geintje

Nu kun je denken: “Joh, gewoon een geintje en maak je niet zo druk, meid”. Maarja, dat doe ik dus wel. Want die zak met broodjes heeft een 35% sticker en moet vandaag dus meegenomen worden. Iemand op zoek naar broodjes zal niet zo gauw bij de wasmiddelen kijken (gok ik) en die broodjes eindigen dezelfde avond dus in de container achter de supermarkt.

Hetzelfde geldt voor de champignons. Die horen in een koeling en dus niet in het schap aan de andere kant van de winkel. Nu was ik zelf nog wat vergeten, dus ik moest toch terug (ja, ook een ervaren-persoon-die-voor-werk-en-privé-veel-in-de-supermarkt-is-vergeet-nog-weleens-iets). Kon ik het dus net zo goed even terug in de koeling zetten. Maarja, hoe lang was die er al uit en wie komt er straks thuis met verlepte champignons? Misschien niet de beste actie, Clau.

World Food Day – aan tafel tegen honger

Afgelopen woensdag was ik bij het diner in het Scheepvaartmuseum voor WorldFoodDay. Het hele ‘verspillingsvrije denken’ zat dus nog vers in mijn systeem en des te irritanter vond ik het om die producten zo te zien liggen. En om nu te voorkomen dat ik meteen de reputatie krijg van betweterige zeur, als klimaatgekkie wordt uitgemaakt of voordat je anderszins een vervelende bijsmaak krijgt… dacht ik: “hoe kan ik dit nu het beste aanpakken?”

Woensdag mocht ik, met nog 499 anderen bij het diner zijn dat over de honger in de wereld ging. Iedere dag gaat 1 op de 9 met honger naar bed. Misschien wel gevuld met iets te eten, maar volledig eenzijdig en allesbehalve voedzaam. Alles is scheef verdeeld en het probleem is groot. Maar misschien ook wel een ver van mijn bed show? Deels. Wij wonen misschien niet in een conflictgebied, maar we kunnen wel degelijk een bijdrage leveren. En als je het idee hebt dat wat jij doet een veel te klein aandeel is, think again 😉 Zoals gezegd werd woensdag: “ieder voor zich moet weten dat het kan”. Maar wat houdt dat dan in?

Om nog even in Amsterdam te blijven hangen, geef ik wat voorbeelden. De chefs kwamen één voor één aan het woord en legden uit wat voor soort dingen er al lopen en wat we zelf kunnen doen. De chef uit Ghana (Selassie Atadika) bijvoorbeeld heeft meegewerkt aan een preparaat op basis van pindakaas om ondervoeding bij kleine kinderen tegen te gaan. Heel mooi, maar de pinda’s kwamen uit Frankrijk, terwijl er in die regio óók pinda’s verbouwd worden. Steun je de lokale boeren, verdienen zij er meer aan en kunnen ze veelzijdigere voeding kopen voor zichzelf. Dan pas gaat de situatie verbeteren. Maar je ziet: de eerste stap maakt het verschil. 

En Yvette van Boven heeft voor de avond bijvoorbeeld een gerecht ontwikkeld en gebruikt de ingrediënten niet 1, maar 2 keer. De maïs wordt vermalen tot polenta én de karkassen getrokken tot bouillon. De kaas gaat erdoorheen, maar de korst daarvan gaat weer bij die bouillon en zo krijg je een intense smaak. Het witte van de prei gaat weer door de bouillon en het groene wordt tot olie gemaakt en gaat als smaakmaker over het gerecht. En zo sluit ze af met: “Het is heel verwend om weg te gooien.”

Joris Bijdendijk maakt geen bouillon van vlees of vis, maar gebruikt hier kool voor. Die roostert hij en laat dat een nacht trekken met ui. We hebben het geproefd: het is ontzettend lekker. Daarnaast haalt hij ook weer aan dat we zoveel moois produceren in Nederland, maar het meeste exporteren. Dan importeren we weer ‘luxe’ producten uit het buitenland, terwijl we heel dichtbij precies hetzelfde hebben. “Dat moet niet zo zijn”. Uit onze zee komen de mooiste kokkels, maar we importeren ‘vongole’ uit Italië. Langere reistijd, meer kosten en minder vers. 

5 tips om voedselverspilling thuis tegen te gaan 

En nu zijn dit voorbeelden van chefs, maar wat kunnen we zelf thuis doen? Alles omgooien is je misschien nog iets te gortig, maar met onderstaande tips kun jij vandaag nog aan de slag. Wedden dat je daarna steeds vaker situaties ziet waarin je voedselverspilling kunt tegengaan? 

tip 1 – Kies de zielige bananen

Als je het fruit voor de week weer inslaat, kies dan voor de bananen die los liggen in het schap en niet die aan een tros zitten. Gek hè, we kopen altijd een tros bananen en de rest blijft liggen tot ze niet meer verkocht kunnen worden. Je moet die dingen toch wegen, dus dat kunnen dan toch net zo goed 5 losse bananen zijn?

tip 2 – Snijd het groene loof van een bos wortelen

Wortel is langer houdbaar als je het loof verwijdert. Doe dat op het moment dat je thuiskomt. Niet alleen past het dan meteen veel beter in je koelkast, je verlengt hiermee ook de houdbaarheid. Koop je dit in een zak? Perforeer de zak dan, zodat het vocht kan ontsnappen (maar als je zonder plastic kunt vinden, verkies die dan boven de onnodige verpakking).

Twijfel je weleens waar je alles moet bewaren? In de koelkast of in de fruitschaal? Boven of onderin de koelkast? Als je je groente en fruit op de juiste manier opbergt, hoef je minder weg te gooien, omdat het langer vers blijft. Vul je ingrediënt in op de site van het Voedingscentrum en je leest waar en hoe lang je iets kunt bewaren. Daarnaast ook tips om je zintuigen te gebruiken om te checken of een product nog goed is. 

tip 3 – Krik je maaltijd uit de vriezer weer op

“Ik houd niet van eten uit de vriezer”, ik hoor het vaak om me heen. Toch kun je heel veel heel goed in de vriezer bewaren. Maar daarna? Hoe warm je het weer op en hoe zorg je ervoor dat het net zo lekker wordt als die verse maaltijd? Eén ding is zeker: het kan.

Als je een pastaatje hebt ingevroren, kun je dat bijvoorbeeld opwarmen in een kookpan. Voeg een scheutje water, room of tomatenpuree toe om het weer smeuig te krijgen en zo geleidelijk op te warmen. Rooster wat pitten of noten, zodat je ook de crunch (weer) hebt in je gerecht. Verse groene kruiden erover en het ziet er niet eens meer uit als iets uit de vriezer. Eén keer koken, twee keer eten is dus zo gepiept. 

Gratis extra tip: vries je maaltijden altijd per portie in. Woon je bijvoorbeeld met zijn tweeën en is één van de twee weg? Dan kan de ander mooi een lekker pastaatje klaarmaken zonder moeite. Als je het voor 2 had ingevroren, moet je het eten misschien alsnog weggooien! Dat kan niet de bedoeling zijn geweest.

tip 4 – Bewaar zelfs de kleinste restjes (in de vriezer)

Koop je ook weleens tomatenpuree? Zo lekker als basis van een zelfgemaakte tomatensaus! Je gebruikt misschien niet alles vandaag, voor morgen heb je al iets anders op het menu en die dag erna eet je buiten de deur. Weggooien maar dan? Nee, stop. Het blikje kost misschien geen drol, maar dat mag niet de reden zijn dat je eten weggooit.

Zoals oma vroeger zei: “alle beetjes helpen” en zo is het maar net. Wist je dat je zo’n blikje zelf niet in de koelkast kunt bewaren? Maar de inhoud natuurlijk wel! Schep de puree in een bakje en bewaar in de koelkast of vriezer. Volgende keer je groentestoof net wat meer smaak geven? Pak het uit de vriezer. Kan zo in de pan, want zo’n kleine hoeveelheid is zo gesmolten.

tip 5 – Deel wat je over hebt

Wie zit er tegenwoordig niet in een miljoen app-groepjes? Waarschijnlijk zit daar ook een groepje bij met je buren of vrienden die in de buurt wonen? Stuur eens een appje met wat je overhebt. Zo kregen wij laatst een foto van de Franse overbuurman. Hij had nog heel veel over van de organic food-box die hij had gekregen en kon het niet in zijn eentje opmaken.

Ik koos voor een komkommer, chilipepers, granaatappel, limoen en tomaat en had zo weer een Marokkaanse salade in elkaar. Daarnaast was er nog genoeg over voor andere buren die ook wat wilden ophalen. Kook ik een keer iets te veel of ga ik een paar dagen weg van huis? Dan gooi ik het ook in de groep. Er is altijd wel iemand die eigenlijk nog boodschappen wilde doen en wel wat lekkers kan gebruiken.

Wat hebben die tips met maaltijdplannen te maken?

Hoe beter je weet wat je hebt liggen in je voorraadkast en koelkast, hoe minder je weggooit. Hoe beter je weet welke dag je thuis eet deze week & met wie, hoe minder eten je overhoudt. Wanneer je het eten op de juiste manier bewaart, heb je geen onnodige kosten om alles weer opnieuw te kopen als het verlept/bedorven is. Als je wat extra’s kookt en er nog eens van kunt eten, bespaar je ongelofelijk veel tijd. In de supermarkt, in de keuken en met de vaat. Tijd die je natuurlijk heul veel beter kunt besteden.

Als je het bovenstaande nu eens in een mooi overzicht kwijt kunt? Eentje waar je jouw wensen, waarden en planning in kwijt kunt? Eentje die jou gaat helpen om geld & tijd te besparen én het plezier in koken & eten vergroot? Maar als je geen idee hebt waar je moet starten en hoe je op een gemakkelijke manier met alle punten rekening kunt houden, zit er maar één ding op. Grijp je kans en kom naar de workshop van Een Vorkje Meeprikken.

Wanneer is de workshop?

De nieuwe datum voor de workshop van Een Vorkje Meeprikken is bekend: woensdag 30 oktober. Het zal starten om 19:00 uur, om vervolgens rond 21:30 uur weer de deur uit te kunnen stappen. 

Waar ga ik leren maaltijdplannen?

En yes, die deur, dat is mijn voordeur in Den Haag. Want hoe fijn is het om samen met anderen aan een lange tafel alle tips en trucs uit te wisselen en er zo nog beter achter te komen wat voor jou werkt? En ondertussen te genieten van de lekkernijen die uit de keuken worden getoverd? 😉

Welke investering ga ik daarvoor doen?

Schrijf je vooral in, want momenteel wil ik het je aanbieden voor een pilotprijs á € 37,50 (ex. btw). Vooraf laat ik je een schets maken (mag letterlijk, mag geschreven) van hoe het nu gaat bij jou en wat je voor jezelf graag ziet veranderen. Waar wil jij meer tijdswinst halen / variatie in gerechten hebben / gezondere keuzes maken / efficiënter boodschappen doen / energie voor over hebben? Dan kunnen we dat mooi die avond onder het genot van allerlei lekkers gaan bespreken. Zodat jij en je tafelgenoten de deur uit gaan met een pakket aan fijne tips & trucs om écht aan de slag te kunnen. En zodat je meteen kunt starten met tijd én geld besparen. Beide kun je dan mooi aan leuke dingen besteden 😉

Hoe reserveer ik een plek aan die tafel?

Ik hoor het al, jij wilt erbij zijn. Dat vind ik natuurlijk hartstikke gezellig! Maar om te zorgen dat ik je ook daadwerkelijk een stoel kan aanbieden voordat het vol zit, raad ik je aan je hier een plek te claimen. Geef aan dat je wilt komen, dan reserveer ik een stoel voor je. Heb jij er net zoveel zin in als ik?

Nog vragen over de workshop? Of over een heel ander onderwerp? Dan weet je me te vinden toch? Mail: claudia@eenvorkjemeeprikken.nl Website: www.eenvorkjemeeprikken.nl en Instagram: https://www.instagram.com/eenvorkjemeeprikken/